صنعت پتروشیمی این روزها علی‌رغم دغدغه‌های موجود درحال تلاش برای رسیدن به ساحلی امن جهت بقای اقتصاد خویش است؛ صنعتی که بیشتر در هیبت یک ناجی برای جلوگیری از غرق شدن درآمدهای ارزی کشور در باتلاق تحریم‌ها ایفای نقش کرده است، حال در چارچوب چالش‌های خویش درحال زدن یک کانال به دنیای نوآوری‌ها است.
به گزارش مثلث انرژی به نقل از هفته نامه نفت جنوب، زنجیره تامین خوراک و تزریق آن به واحدهای صنعتی در حیطه کار پتروشیمی برای استمرار تولید و تکمیل چرخه تولیدات به خودی خود گویای فراز و نشیب‌های این فرآیند پیچیده است؛
کافی است تا به یکی از واحدهای تجاری که خط تولید یک محصول تجاری از همین طیف را برعهده دارد سری بزنید تا سختی و اهمیت جایگاه این صنعت و البته تهدیدات این بازار را از نزدیک لمس کنید.
دراین بین پلی‌پروپیلن یکی از پلیمرهای پرطرفداری است که هم در سطح بین المللی و هم داخلی بازارهای ایده‌آلی را به خود اختصاص داده است. درحال حاضر در کشور 6 شرکت درحال تولید این محصول استراتژیک هستند و شرکت پلی‌پروپیلن جم نیز عنوان بزرگترین تولیدکننده پلی‌پروپیلن کشور را به خود اختصاص داده است.
شرکتی که خط مشی اصلی خود را حوزه نوآوری و استفاده از ظرفیت دانش‌بنیان‌ها قرار داده است تا در مجاورت تحریم‌ها، پتانسیل خاموش صنعت یعنی استارت‌آپ‌ها را بیدار کند.
سید مصطفی فیض؛ مدیرعامل شرکت پلی‌پروپیلن جم و رئیس کارگروه پلی‌پروپیلن کشور در گفتگو با من، ضمن تاکید بر نگاه نوآورانه و تکنولوژی محور در این مجموعه و برشمردن چالش‌ها و دغدغه‌های موجود با ارزیابی‌های خود از آینده بازار پلی پروپلین خبر از یک ظرفیت 2 میلیون تنی می‌دهد و بر توسعه صنایع پایین دست تاکید می‌کند.
دریافت سالانه 240 هزار تن خوراک از پتروشیمی جم
مدیرعامل پلی‌پروپیلن جم در مطلع کلام خود از رویکرد این واحد 15 ساله که به دوران بلوغ صنعتی خود نزدیک می‌شود، می‌گوید:
پلی‌پروپیلن جم با یک ظرفیت 300 هزارتنی سالانه در تولید انواع گریدهای پلی‌پروپیلن فرصت‌هایی را برای صنایع پایین دست فراهم کرده، این درحالی است که از منظر شاخص‌های بنگاه‌داری تهدیدهایی را نیز پیش روی خود مشاهده می‌کند.
باید گفت اجابت درخواست طیف وسیعی از صنایع پایین دست یک مزیت است، دراین راستا یکی از ماموریت‌های مهم این شرکت برمبنای حمایت از صنایع پایین دست تعریف شده است.
درعین حال صنعت پتروشیمی اساسا با چالش خوراک مواجه است و ماهم از این مشکل مستثنی نیستیم؛ خوراک پلی‌پروپیلن بالغ بر 240 هزار تن درسال می‌باشد که این حجم از خوراک از پتروشیمی جم تامین می‌شود که با توجه افزایش ظرفیت واحد باید تامین خوراک مناسب در دستورکار قرار گیرد.
برگزاری یک رویداد نوآورانه
یکی از خط مشی‌هایی که در مجموعه تدوین شده و باید جاری سازی شود؛ مبنی بر ایجاد نظام نوآوری در حوزه‌ها و سطوح مختلف است. برای این مهم باید نیازها و درخواست‌های واحدهای مختلف باتوجه به ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان واستارت‌آپ‌ها تجمیع و سپس بررسی شوند تا به یک اجماع کلی و دقیق رسید.
یکی از مسیرهایی که این کار را تسهیل می‌کند همکاری با دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی است تا بتوان اتصالی بین واحدهای تولیدی با دانش‌بنیان‌ها برقرار کرد. از همین رو باتوجه به مذاکراتی که این مجموعه با دانشگاه صنعتی شریف انجام داده بود به امضای یک تفاهمنامه دراین خصوص اقدام شد که بدنبال آن یک RFP نیز تدوین شد.
براین اساس انتظار می‌رود باتوجه به تفاهمنامه‌ای که منعقد شده است، طی دو ماه آینده یک رویداد نوآوری در حوزه‌های مختلف و مرتبط با شرکت برگزار کنیم.
باید متذکر شد که در مجموعه پلی‌پروپیلن جم طی معاملات انجام شده تاکنون حتی یک دلار هم بلوکه نشده و هیچگونه مشکلی در جابجایی ارز از بازارهای هدف وجود نداشته است. شاید در این جابجایی‌ها تاخیری صورت گرفته باشد ولی تمام مبالغ به حساب شرکت واریز شده است؛ طی این روند بالغ بر 70 درصد از ارزهای صادراتی براساس قانون در سامانه نیما عرضه شده است.
درحال حاضر ظرفیت اسمی نصب شده تولید پلی‌پروپیلن در کشورحدود یک میلیون و صدهزار تن است که 930 هزار تن آن ظرفیت عملی است که هم‌اکنون محقق می‌شود؛ از این مقدار الزاماً انچه که باید در بازار داخل به فروش برسد باتوجه به اینکه مجوز خارج از بورس برای فروش داخلی وجود ندارد، از طریق بورس کالا انجام می‌شود.
در سامانه بهین‌یاب وزارت صمت سهم هریک از شرکت‌های خریدار تعریف می‌شود که دراین بین به واسطه کثرت خریداران باتوجه به اینکه تقاضای بسیار پرالتهابی نیز وجود دارد یک بازار سیاه ایجاد می‌شود.
دراین بازار رقابتی فروش از سوی تولیدکننده به صورت کاملا شفاف براساس کشف قیمت مطابق با مکانیزم‌های شرکت NPC انجام می‌شود و تولیدکنندگان تمامی محصولات تولیدی را عرضه می‌کنند ولی مشکلات موجود در تخصیص سهمیه‌های خرید موجب اختلالاتی در بازار این محصول استراتژیک می شود.
شمشیر دولبه تهدید و فرصت پیش روی بازار پلی‌پروپیلن
رئیس کارگروه پلی‌پروپیلن کشور در بخش دیگری از اظهارات خود از آینده پلی‌پروپیلن و مخاطرات احتمالی برای بازاریابی این کالا می‌گوید:
در خصوص آینده پلی‌پروپیلن در کشور با یک برآورد کلی می‌توان گفت که شمشمیر دولبه تهدید و فرصت پیش روی این بازار وجود دارد. درحال حاضر میزان تولید پلی‌پروپیلن به 930 هزار تن می‌رسد که بخش اندکی برای تامین ارز و خرید تجهیزات و مواد شیمیایی صادرات انجام می‌شود.
با توجه به قرارگرفتن در مدار واحدهای جدید، ارزیابی بازار داخلی و صادراتی و نیز تغییرات نوع تقاضا در داخل و خارج از کشور باید مدنظر باشد.
رصد تکنولوژی و نوآوری با فروش هوشمند
فیض معتقد است که نباید به صادرات صرفا نگاهی از جنس تجارت داشت؛
درحال حاضر علی‌رغم ظرفیت‌های اندک صادراتی درصدد هستیم تا بازارهای هدف درست شناسایی شوند تا از یک سو در سال‌های آتی فروش خوبی رقم بخورد و مسیر تجاری معتبر ایجاد شود ؛ از سوی دیگر با صادرات هدفمند و هوشمند بتوان تحولات تکنولوژیک در صنایع پایین دست را رصد کرد.
رصد تکنولوژی و نوآوری در فروش‌های صادراتی به خلق ارزش افزوده در شرکت و خلق گریدهای جدید کمک خواهد کرد.
نگاه به صادرات نگاهی صرفا از جنس تجاری و تبدیل آن به ارز و ریال نیست بلکه باید از این مسیر اتفاقات تکنولوژیک را رضد نمود.
کشوری به مانند ترکیه که دو میلیون تن واردات پلی‌پروپیلن انجام می‌دهد اما دراین پروسه سهم ایران کمتر از 100 هزارتن است. این درحالی است که ترکیه از چین، عربستان و شاید امریکا پلی‌پروپیلن را وارد می‌کند، برای امکان توسعه بازار صادراتی ضروری است محصولات پتروشیمی در سطح استانداردهای جهانی تولید شود که این مهم با ارتقا تکنولوژی واحدهای تولیدکننده پلی‌پروپیلن و تطبیق آن صنایع پیشرفته پایین دست امکان پذیر است، درغیراین‌صورت عواقب جبران‌ناپذیری در کمین صنعت خواهد بود. ناگفته نماند هرچند گرید پلی‌پروپیلن جم در ترکیه گریدی خوشنام است ولی معلوم نیست تحولاتی که درحوزه تکنولوژی که لحظه به لحظه رخ می‌دهد، مطابق با آن، امکان همگام سازی واحدهای داخلی با ان وجود داشته باشد یا خیر؟
ضرورت بکارگیری ظرفیت‌های دانش‌بنیان
او با اشاره به اینکه درحال حاضر درانقلاب صنعتی چهارم قرار داریم و مباحث اقتصاد دیجیتال مطرح است؛ بیان می‌کند:
مباحثی چون بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال از جنس موضوعات نوآور و برافکنی است که می‌تواند با صنایعی مانند پتروشیمی همراه باشند مشخصا در بلاک‌چین بیشتر از صنعت مالی استفاده شده است ولی در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی هنوز مورد توجه قرار نگرفته است.
به لحاظ ادراکی نیز هنوز مدیران این را نپذیرفته‌اند که ازاین ظرفیت‌ها در پتروشیمی می‌‌توانند استفاده کنند.
تشکیل یک کارگروه برای پروژه‌های فن‌آورانه
در پایان این گفتگو به اقداماتی جهت افزایش ظرفیت تولید اشاره می‌شود:
یکی از اتفاقات خوبی که در بدو ورودم به شرکت رخ داد و هیئت مدیره محترم هم حمایت کردند؛ تشکیل کارگروه مدیریت تکنولوژی و نوآوری بود که این مباحث به این کارگروه برده شد و با اولویت بندی و سطح اهمیت موضوعات پیگیری شدند. یکی از موضوعات بسیار مهم دراین راستا ارتقاء واحد و رسیدن به ظرفیتی بیش از ظرفیت اسمی است که انشالله با همکاری پرسنل شرکت و حمایت‌های مورد نیاز افزایش ظرفیت واحد تا 360000 تن در سال محقق خواهد شد.
انتهای پیام
