سمیه مهدوی؛ روزنامه نگار حوزه انرژی

پارادوکس جالبی است؛ خاکی که نفت می زاید ولی تبعیض درآغوش می گیرد؛ دیاری که مبدل به یک تبعید گاه شده تا هر روز اتفاقات عجیبی را از نزدیک لمس کند؛ از عسلویه تا غیزانیه- از هور تا شادگان... . سایه این تبعیدها تمامی ندارد؛ گاه برسرنفت می افتد و گاه برسرهمسایگانش.

زمانه زمانه ي رويايي با موجی از چالش هاي اقتصادي و اجتماعي است؛ تلاش براي پيدا كردن مفري جهت خلاصي از غل و زنجيري كه زیر لوای بيماري صعب العلاج تورم به دست و پاي اقتصاد و معیشت مردم پيچيده است. در میان هجمه مشکلات گویا خود نفتی ها دچار خسران مضاعف تری شدند چه بومیانی که در بدنه پروژه های نفتی درلباس خادمین این صنعت روز را شب می کنند چه خانوارهای همان بلاد که هنوز مقیاس آب مصرفی شان با دبه هایی است که از تانکرهای آبرسانی نیاز یومیه شان را تامین می کنند.

باتوجه به ارج و قربی که نفت تا پیش از این در محکمه اقتصادی کشور داشت و با سرگذشتی که از سر گذراند اگر این سوال از مخیله مسوولان عبور کند که سياهي نفت تا چه ميزان توانست بر سياهي تورم و ركود غلبه كند؟ شاید پاسخ قاطعانه و شش دانگی برای آن یافت نشود. زماني قرار بود نفت بر سر سفره ها بيايد اما شرايط به گونه اي رقم خورد تا از اين طلاي سياه یک طناب دار به یادگار باقی بماند و یک چوبه دار در مجاورت آن.

دراین میان قرار نیست حکم به تقصیر یک نهاد همیشه مقصر صادر شود ازقضا شاید باید اینگونه استنباط کرد که وزارتی همچون نفت بنا به سرنوشت محتوم خود هم در عزا هم در عروسی سر بریده می شود. فرقی هم نمی کند که با قاطبه آراء از یک اتهام تبرئه شود یا به آن محکوم؛ در هردوصورت مخالفان سعی در تبعید این ارگان از دور افتخارِ طرح ها به مکانی نامعلوم دارند! تبعیدی بغض آلود...

آنچه مسلم است نفت هم همانند سایر بخش ها و حوزه ها با مجموعه اقداماتی که انجام داده است در حد امکانات و شرایط داخلی و خارجی علی رغم همه تنش ها بخشی از ظرفیت های بالقوه را به صورت تمام قد نتوانسته به منصه ظهور برساند ولی نمی توان آن را نقطه ای بر پایان سناریوی فعالیت های این ارگان قلمداد کرد.

يكي از چالش هايي كه صنعت نفت با آن دست و پنجه نرم مي كند چالش های مربوط به نيروي انساني و بعضاً به حاشيه رفتن مطالبات اين قشر است. نیازی به تاکید نیست که سياست صنعت نفت در پيشبرد اهداف كلان و ظاهر شدن در محافل بين المللي همانند اوپك با ديسيپلين خاصي همراه بوده است تاجايي كه بتواند جايگاهي تثبيت شده در بين همتايان خود باز كند اما دراین اثنا زمزمه هایی مونولوگ وار به گوش می رسد که آیا به همان میزان توانسته کاریزمای خود را در بین نیروهای شاغل در بدنه حفظ کند؟

کافیست تا نیم نگاهی به اوضاع نیروهای کارگری که در بخش های مختلف صنایع از واحدهای پتروشیمی گرفته تا پالایشگاهی از مخازن نگهداری نفت تا تاسیسات در خشکی و دریا انداخته شود آن موقع است که ردپای یک سناریوی تلخ از جنس طلاق عاطفی نمایان می شود.

شاید بخش عمده ای از این نارضایتی های مویرگی شکل گرفته کارکنان این صنعت با کافرمایان ناشی از عدم نظارت بر قراردادهای منعقده باشد تا پیمانکاران اسب مراد خود را به تاخت بتازانند. سطح و لِولِ این پیمانکاران در هرمقطعی که باشد چه به عنوان پیمانکار اصلی چه جزء باید درصدد مهیا کردن شرایطی مناسب جهت افزایش انگیزه و بالا بردن راندمان کاری این خانواده بزرگ باشند.

البته گاه این کم کاری از سوی پیمانکار صورت می گیرد و بعضاٌ از سوی کارفرما؛ چه پروژه های اکتشافی که علی رغم اصرار پیمانکار برای گرفتن یک آنتراکت (قرنطینه های مرسوم در محدوده یک بند قانونی در خصوص فورس ماژور بودن شرایط کرونایی) با عدم موافقت کارفرما مواجه می شود.

چه مسائل مربوط به پرداخت مطالبات و معوقات نیروهای شاغل که از کوتاهی شرکت های پیمانکاری آب می خورد؛ از آن کارگر بومی خوزستانی که نارضایتی خود را با چوبه دار نشان می دهد تا کارگران شاغل در مجتمعی پتروشیمی که به جای دریافت مطالبات معوقه شان دستخوشی در هیبت کارت 50 هزارتومانی را توتیای چشمشان می کنند!

آیا دراین قِسم وقایع کفگیر پیمانکاران به ته دیگ خورده است و قرانی هم برای پرداخت مطالبات کارگران در بساط ندارند؟ یا ماجرا حول اهمال کاری می گردد؟ در هردوصورت تاوان دادن این اوضاع از گُرده کارگران خارج است و باید برای احیای حق و حقوق تیم کاری فعال در مناطق عملیاتی فکری اساسی کرد.

مگرنه اینکه یکی از مهمترین اصول در مجاورت توسعه و اجرای طرح های صنعتی ایجاد بازاری مناسب در راستای اشتغالزایی و بکارگیری نیروهای بومی هرمنطقه در پروژه های نفتی است؛ برهمین اساس هم بود که یکی از اولویت های وزارتخانه ها از جمله شرکت های نفتی استخدام این نیروها در طرح های توسعه ای قرار داده شد، اما پویا نگه داشتن این روال فقط در جذب صرف نیروها و استخدامشان خلاصه نمی شود بلکه باید ساماندهی و نظارت بر روند کار زیرمجموعه ها ازعملکرد پیمانکاران دست اول تا دست دوم و ... نه فقط در سانت زدن درصد پیشرفت پروژه ها بلکه نحوه تسویه حساب ها با نیروهایشان هم در این فرایند به جد لحاظ شود.

به دلیل کم کاری در همین اصل نظارتی بود که اخیرا مسعود کرباسیان؛ مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران دست به قلم می شود و ابلاغیه ای در راستای صیانت از حقوق کارکنان پیمانکار صادر می کند.

 لذا با اتخاذ تدابیری اینچنینی و نظارت بر اجرای تصمیماتی مهم در زمان مناسب، امید می رود دیگر، پروژه های نفتی همچون یادآوران کمافی السابق با همان اتیکت نفت 30  میلیارد بشكه اي اش برسر زبان ها بیفتد نه اینکه نامش تداعی گر یک صحنه شوم با روایتی تلخ باشد.

انتهاي پيام

منبع:مجله انرژي پارس