معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش یکی از موارد فسادخیز در بحث صادرات فرآورده را حضور و وجود واسطه‌ها دانست و تأکید کرد: باید دست این واسطه‌ها را قطع کنیم. بعضی از اینها تنها می‌آیند در بازار و مذاکره می‌کنند، اما اگر بتوانیم این زنجیره عرضه را با مصرف‌کننده به یکدیگر متصل کنیم، این واسطه‌ها نیز حذف می‌شوند، دومین بحث این بود که در زمینه صادرات باید عرضه را در سازوکار بورس ببینیم، نه سازوکار اتاق مذاکره و... این بخش هم در واقع می‌تواند گلوگاه فساد باشد و قیمت‌های خیلی شکاف‌دار با منطق جور نیست.
به گزارش مثلث انرژی به نقل از وزارت نفت، جلیل سالاری گفت: بحثی هم در بدنه بازرگانی است که باید بدنه بازرگانی بدنه‌ای کارشناسی باشد که بازار، قیمت و تولید را ببیند و پیش‌بینی کند. برای نمونه بنده موردی را دیدم که گفتند از یک جا سوخت هوایی صادر کنید، اما آنجا به هیچ‌وجه سوخت هوایی نمی‌توان تولید کرد، یعنی شرایطی بود که هر مجموعه جزیره‌ای کار می‌کرد و سبب این وقوع این اتفاق‌ها شده بود، بنابراین تصمیم گرفتیم در این بخش بازنگری و انسجامی ایجاد شود تا افزون بر صادرات فرآورده، با توجه به نیاز کشور و توجه به اهمیت امنیت انرژی در داخل کشور، مازاد بر نیاز خود را با توجه به مدیریت بازار عرضه کنیم.
سیاست‌های قیمتی مکانیزم توسعه نیست
وی درباره سازوکارهای توسعه در شرایط تحریم و کاهش فروش نفت به‌ویژه در بحث توسعه صنایع پالایشی گفت: توسعه روش‌های خاص خودش را دارد و اگرچه قیمت‌گذاری تصمیم مجلس و تکلیف دولت است، اما این‌طور نیست که مکانیسم ما افزایش قیمت باشد. ما یک‌سری مشوق‌ها را برای توسعه در نظر می‌گیریم، در دنیا نیز همین‌طور است.
معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش افزود: زمانی شما حجم زیادی نفت خام را روی آب ذخیره می‌کنید و دموراژی که پرداخت می‌کنید، عدد بسیار بالایی است، اما وقتی به همین مقدار تخفیف را برای مجموعه‌ای داخلی در نظر گرفتید، سبب می‌شود شرایط اقتصادی پروژه جاذبه ایجاد کند، بنابراین باید مشوق‌ها را بازنگری و تعریف کنیم و از مسیر همین مشوق‌ها و تخفیف‌ها، می‌تواند مسیر نقدینگی فراهم شود. اگر بتوانید از تسهیلات و اعتبارات نیز استفاده کنید، اینها در مجموع زمینه یک‌سری تضامین می‌شود و تولید هر واحد را می‌توان به‌عنوان تضمین واحد بعدی در نظر گرفت.
سالاری گفت: پس می‌خواهم بگویم شرایطی ایجاد می‌شود که از یک بازاری منابع تأمین و اینها به‌عنوان پشتوانه طرح‌های آینده در نظر گرفته می‌شود، البته همان‌طور که وزیر نفت نیز گفت ما می‌توانیم به بحث استفاده از سرمایه‌های مردمی هم توجه کنیم. بخش خصوصی نیز ظرفیت‌های چابکی دارد که اگر همه اینها در قالب یک کنسرسیوم در کنار یکدیگر قرار گیرند، ظرفیت و پشتوانه خوبی برای طرح‌های توسعه‌ای خواهد بود.
وی افزود: همین پالایشگاه‌هایی که واگذار شده‌اند نیز خود ظرفیتی هستند و اینها در کنار همدیگر می‌توانند منابع پروژه را تأمین کنند و کار توسعه‌ای انجام دهند، ما نگاهمان باید به توسعه توسط بخش خصوصی باشد و نقش ما باید حمایتی و کمک و مشورتی باشد تا سیاست‌های اصل ۴۴ را به معنای واقعی بنگاه‌داری پیاده‌سازی کنیم، از این بابت نقش شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران به‌عنوان نقش حاکمیتی می‌تواند بسیار اثرگذار باشد.
شهرک‌های صنعتی به‌عنوان هاب انرژی فعال می‌شوند
معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش ایجاد شهرک‌های صنعتی به‌عنوان قطب انرژی را از برنامه‌های راهگشا برای حل مشکلات واحدهای کوچک صنعتی فعال در پایین‌دست صنعت نفت عنوان کرد و افزود: اگر در کشور در نقاطی هاب انرژی همانند شهرک‌های صنعتی ایجاد می‌شد، خیلی از مسائل و زیرساخت‌ها از طریق ظرفیت همین شهرک‌ها مدیریت و تأمین می‌شد، اگر چنین اتفاقی می‌افتاد، شاید مجموعه‌ای از مشکلات امروز وجود نداشت و شرایط مانند امروز نبود که خیلی از واحدهای بخش خصوصی دچار حاشیه سود و مشکل تأمین نقدینگی شوند.
سالاری گفت: نیاز است در حوزه زنجیره ارزش به این موارد توجه شود، بدان معنا که هماهنگی میان مجموعه‌های پالایشی، واحدهای میان‌دستی و زنجیره پایین‌دستی وجود داشته باشد که شرایط یکپارچه‌ای در سیاست قیمت‌گذاری و سیاست تأمین خوراک آن منطقه‌ای که به‌عنوان هاب انرژی در نظر گرفتیم، وجود داشته باشد تا توسعه در آنجا اتفاق بیفتد، نه اینکه شما در یک منطقه خوراک را تأمین و با هزینه فراوان جابه‌جا کنید و در جای دیگر و نقطه‌ای دیگر بخواهید کار توسعه‌ای انجام دهید.
وی افزود: بنابراین نیاز است که در مطالعات و برنامه‌ریزی‌ها به این موارد توجه داشت و به تناسب آن از ظرفیت‌های بخش خصوصی استفاده کرد، هم‌اکنون حدود ۱۴ تا ۱۵ هزار مجموعه هستند که در زنجیره پایین‌دستی پتروشیمی فعال هستند و ظرفیت تولیدی آنها بسیار پایین است و دلیل آن هم این است که در گستره کشور پراکنده شده‌اند و به حوزه تأمین خوراک آنها نیز توجه نشده است، در حالی که می‌توانند با حداقل سرمایه‌گذاری بالاترین نرخ اشتغال و صادرات گسترده داشته باشند، اما متأسفانه امروز دچار مشکل‌اند و به این مقوله توجه نشده است.
