فاطمه مهدوی؛ خبرنگار

تلاقی جنگ روسیه و اوکراین با مذاکرات وین درحالی نقل محافل سیاسی شده است تا قیمت نفت در سراشیبی صعود قرار بگیرد و حتی زمزمه‌های افزایش قیمت به 200 تا 300 دلار را نیز به گوش برساند.

به گزارش خبرنگار مثلث انرژی، شاید تا پیش از این جریان بسیاری از کارشناسان عصر نفت را خاتمه یافته می‌خواندند و مرگ زودهنگامی را برای طلای سیاه پیش‌بینی می‌کردند. اما رفته رفته با وقوع تنش و جنگ بین روسیه و اوکراین تمام این تحلیل‌ها نقض شد تا باردیگر نفت در اکونومی جهانی به قدرت‌نمایی بپردازد. بدین ترتیب نفت پس از 8 سال برای نخستین بار از مرز 100 دلار عبور کرد و درحال حاضر با خط و نشان‌های روسیه و آمریکا آینده‌ای 200-300 دلاری را برای خود پیش‌بینی می‌کند.

آتش‌افروزی روسیه نظم بازار نفت را برهم ریخته است تا غرب را به یک مبارزه رو در رو فرابخواند. موضوعی که می‌تواند به نفع بازار تجارت نفت ایران تمام شود. آمریکا علی‌رغم اینکه بنایی برای تحریم انرژی روسیه نداشت اما سرانجام دست به کار شد و واردات نفت به روسیه را منتفی کرد. نگاهی به آمار مشخص می‌کند که ایالات متحده سال ۲۰۲۱ به‌طور میانگین ماهانه بیش از ۲۰ میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه نفت خام و فرآورده‌های پالایشی از روسیه وارد کرده است که حدود ۸ درصد از واردات سوخت مایع آمریکا را تشکیل می‌دهد.

هرچند جو بایدن به این امر واقف است که این تحریم‌ها منجر به گرانی بنزین در آمریکا خواهد شد اما بایدن برای منزوی کردن روسیه می‌بایست به این حربه چنگ بیاندازد. این تاکتیک با سایر متحدان اروپایی که به نفت روسیه وابسته هستند درمیان گذاشته شده و کشورهای دیگر از جمله بریتانیا نیز اندکی پیش از اظهارات بایدن موضع خود را برتوقف واردات نفت و فرآورده‌های نفتی روسیه را تا پایان سال ۲۰۲۲ بنا کرد. بدین‌ترتیب انگلیس برای مجازات مسکو به‌دلیل تهاجم به اوکراین، تا پایان سال ۲۰۲۲ واردات نفت و فرآورده‌های نفتی از روسیه را متوقف خواهد کرد و ممنوعیت واردات گاز طبیعی را هم در نظر خواهد گرفت و در این زمینه به کشورهای دیگر از جمله ایالات متحده آمریکا ملحق خواهد شد.

کواسی کوارتنگ؛ وزیر بازرگانی بریتانیا، در این باره گفت: انگلیس همچنین در حال بررسی گزینه‌هایی برای پایان دادن به واردات گاز از روسیه است که تنها حدود ۴ درصد از مجموع واردات گاز این کشور را تشکیل می‌دهد.

شرکت نفت شل نیز با عذرخواهی از خرید نفت روسیه با وجود رویگردانی بقیه شرکت‌های غربی از این اقدام، به‌عنوان یکی از نخستین شرکت‌های نفت غربی از روسیه خارج می‌شود. شل با این اقدام، یکی از نخستین شرکت‌های بزرگ نفت غربی خواهد بود که روسیه را به‌طور کامل ترک می‌کند.

باید یادآور شد که سهم نفت روسیه از تجارت جهانی حدود 10 درصد و سهم گاز در اروپا 40 درصد است. به صورتی دقیق‌تر روسیه بعنوان دومین صادرکننده بزرگ نفت جهان حدود 7 میلیون بشکه در روز نفت و فرآورده‌های نفتی و حدود ۸ هزار و ۵۰۰ میلیارد فوت‌مکعب گاز طبیعی صادر می‌کند.

باتوجه به قدرتی که روسیه در بازار انرژی برای خود می‌بیند موضع خود را برای وادار کردن آمریکا جهت منصرف ساختن از تحریم این بخش مشخص کرد و زبان تهدید به کار گرفت. دراین خصوص معاون نخست‌وزیر روسیه هشدار داد چنانچه ایالات‌متحده آمریکا و اتحادیه اروپا واردات نفت از روسیه را ممنوع کنند، قیمت این محصول ممکن است به بیش از ۳۰۰ دلار به ازای هر بشکه برسد.

الکساندر نواک وی در بیانیه‌ای در تلویزیون دولتی این کشور گفت: واضح است که ممنوعیت واردات نفت روسیه عواقب فاجعه‌باری برای بازار جهانی به‌دنبال خواهد داشت.

نواک افزود: افزایش قیمت‌ها غیرقابل پیش‌بینی خواهد بود و ممکن است به ۳۰۰ دلار برای هر بشکه و حتی بیشتر از آن برسد.

وی تصریح کرد: اروپا برای جایگزین کردن نفت روسیه بیش از یک سال زمان نیاز دارد و این قاره باید قیمت‌های بسیار بالاتری بپردازد.

معاون نخست‌وزیر روسیه گفت: می‌توانید واردات انرژی از روسیه را منع کنید. ما آماده‌ایم، می‌دانیم که نفت خود را به کجا عرضه کنیم.

اما این تهدیدات اثری نداشت در نهایت بایدن فکر خود را عملی کرد و نفت روسیه را در لیست تحریم‌های خود قرار داد. البته آمریکا فقط به این امر اتکاء نکرده است و برای فشار بیشتر به روسیه سعی در مذاکره با ونزوئلا دارد تا گزینه جایگزین نفت روسیه را انتخاب کند. مقامات آمریکایی اعلام کردند که در صورت عرضه مستقیم نفت ونزوئلا به این کشور، تحریم‌های کاراکاس تعدیل می‌شوند.

رویترز در این خصوص نوشت؛ دو منبع اعلام کردند که مقام‌های آمریکایی در ازای هرگونه توافق برای تسهیل تحریم‌های تجارت نفت ونزوئلا، از این کشور عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) خواسته‌اند بخشی از نفت صادراتی خود را به آمریکا ارسال کند.

دیپلمات‌های آمریکایی در تلاش برای تأمین انرژی در سراسر جهان هستند تا بتوانند اختلال ایجادشده در صادرات نفت و گاز روسیه به‌دلیل تحریم‌ها یا جنگ را جبران کنند. مقام‌های آمریکایی روز شنبه (۱۴ اسفندماه) برای نخستین در چند سال اخیر در دیداری دوجانبه، با نیکلاس مادورو، رئیس جمهوری ونزوئلا در کاراکاس ملاقات کردند.

ونزوئلا از سال ۲۰۱۹ در تحریم نفتی آمریکا قرار دارد و اگر این تحریم‌ها لغو شوند، می‌تواند دوباره نفت خود را صادر کند.

این منابع گفتند: مقام‌های آمریکایی تصریح کرده‌اند که اولویت آن‌ها تأمین نفت برای آمریکاست و هرگونه تسهیل تحریم‌ها مشروط به صادرات مستقیم نفت ونزوئلا به آمریکاست.

در پایان باید گفت که این اتفاق منجر شد تا تفکر پایان عصر نفت برای مدت مدیدی به دست فراموشی سپرده شود و حتی فرصت دوباره‌ای را پیش روی کشورهایی مانند ایران و ونزوئلا که برهه‌ای طولانی در تحریم فروش و تجارت نفت قرار داشتند، باز کند.

بازار پرفرازونشیب نفت به این سادگی‌ها از نفس نمی‌افتد باید منتظر ماند تحت چه عواملی قیمت نفت که با پیش‌بینی مؤسسه‌هایی مانند ریستاد و بارکلیز در کانال ۲۰۰ دلار برای هر بشکه تخمین خورده است، سرنوشت تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان همچنین چگونگی بالانس شدن عرضه و تقاضا را رقم خواهد زد.